Του Γιάννη Μισιρλή*
Η ραγδαία εξάπλωση του COVID-19 και η παγκόσμια υγειονομική κρίση που δημιούργησε, είχαν, αναμφίβολα, τεράστιες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις. Η αγορά ακινήτων της χώρας μας δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστη, καθώς η πορεία του κλάδου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις μακροοικονομικές επιδόσεις της χώρας, ενώ ένα μεγάλο ποσοστό των πωλήσεων που πραγματοποιούνται αφορά ξένους αγοραστές.
Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία της LionGlobal Advisors, η κυπριακή αγορά ακινήτων κατάφερε να ανταπεξέλθει στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία, αποδεικνύοντας την ανθεκτικότητά της. Συγκεκριμένα, εντός του 2020 ο συνολικός αριθμός των πωλητήριων εγγράφων ανήλθε στις 7.968, καταγράφοντας ετήσια μείωση της τάξης του 23%. Η σημαντική αυτή μείωση χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, με δραματικές συνέπειες για το μέλλον του κλάδου. Αναλύοντας, ωστόσο, πιο διεξοδικά τα δεδομένα της περασμένης χρονιάς, γίνεται αντιληπτό ότι το μέλλον της αγοράς ακινήτων στην Κύπρο δεν μοιάζει τόσο δυσοίωνο.
Αρχικά θα πρέπει να τονίσουμε ότι η μείωση αυτή καταγράφεται σε σύγκριση με το 2019, που ήταν η καλύτερη χρονιά της τελευταίας δεκαετίας για τον τομέα των ακινήτων στη χώρα, κατά τη διάρκεια της οποίας διεκπεραιώθηκαν περισσότερα από 10 χιλιάδες πωλητήρια έγγραφα. Επιπλέον, ο αριθμός των πωλητήριων εγγράφων του 2020 είναι στα επίπεδα των πωλήσεων που σημειώθηκαν κατά τη διετία 2016-2017, μια περίοδο κατά την οποία η χώρα βρισκόταν ήδη σε τροχιά ανάπτυξης. Στα θετικά στοιχεία της περασμένης χρονιάς θα πρέπει να συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι δεν σημειώθηκαν σημαντικές μειώσεις στις τιμές ακινήτων, αλλά και την άνοδο της τάξης του 3% που καταγράφηκε στις πωλήσεις ακινήτων στη Λευκωσία, σε σύγκριση με το 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αυξητική αυτή τάση αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω την επόμενη περίοδο, τόσο λόγω των χαμηλών επιτοκίων που επικρατούν στην αγορά, όσο και λόγω του σχεδίου της Κυβέρνησης για επιδότηση επιτοκίων νέων στεγαστικών δανείων.
Τα παραπάνω δεδομένα συνθέτουν ένα ρεαλιστικά ελπιδοφόρο περιβάλλον για τον τομέα, καθώς οι συγκεκριμένες πωλήσεις έχουν επιτευχθεί σε μια περίοδο φόβου και αβεβαιότητας, με κλειστά σύνορα και περιορισμούς στις μετακινήσεις. Παράλληλα, είναι κοινή διαπίστωση ότι οι συγκρατημένες επιπτώσεις της πανδημίας στον τομέα των ακινήτων φαίνεται να οφείλονται, μεταξύ άλλων, και στα επενδυτικά χαρακτηριστικά του κλάδου που τον καθιστούν ανθεκτικό στις βραχυχρόνιες διακυμάνσεις των διεθνών αγορών και ως εκ τούτου την ασφαλέστερη επιλογή για επενδυτές με μακροχρόνιο προσανατολισμό.
Όσον αφορά στην επόμενη μέρα, το τοπίο στην αγορά ακινήτων θα επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τις μεταβολές που επέφερε η πανδημία στις αγοραστικές συνήθειες των πελατών και τη ραγδαία αύξηση της ζήτησης από ντόπιους αγοραστές. Παράλληλα, παράγοντες όπως η εφαρμογή μέτρων από την κυβέρνηση για τόνωση της αγοράς και η στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και η γενικότερη μεταβλητότητα των διεθνών αγορών σε ένα ευρύτερο πλαίσιο μηδενικών επιτοκίων, καθιστούν τις επενδύσεις σε ακίνητα ιδιαίτερα ασφαλείς και αποδοτικές, συμβάλλοντας στη στήριξη του τομέα.
Ειδικότερα, τομείς όπως αυτοί των logistics, των data centers αλλά και της φοιτητικής στέγασης, θα ανέβουν στις προτιμήσεις των επενδυτών, ενώ η αγορά κατοικίας αναμένεται να παραμείνει στην κορυφή των προτιμήσεων, λόγω κυρίως των ασφαλών αποδόσεων που προσφέρει.
Εν κατακλείδι, οι επιδόσεις του κλάδου τη χρονιά που πέρασε επιβεβαίωσαν για άλλη μια φορά την ανθεκτικότητα της αγοράς ακινήτων στη χώρα μας και την ανταγωνιστικότητά της έναντι άλλων επενδυτικών επιλογών, επιτρέποντάς μας να παραμείνουμε συγκρατημένα αισιόδοξοι για την επόμενη μέρα.
Έχοντας ως στόχο την επίτευξη μιας βιώσιμης μακροπρόθεσμης ανάπτυξης, επιβάλλεται να μελετήσουμε τα νέα δεδομένα και τις αναδυόμενες τάσεις στην αγορά, ώστε να διασφαλίσουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα και κατ’ επέκταση την ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας.
*Ο Γιάννης Μισιρλής είναι Διευθυντής της Imperio, Αναπληρωτής Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επαγγελματιών Ανάπτυξης Γης, μέλος του ΔΣ του ΚΕΒΕ και πρόεδρος της Επιτροπής Ακινήτων.